ทำไมวินิจฉัยมะเร็งปอดต้องใช้เวลานาน?
หลายคนที่ได้รับการตรวจพบว่ามีความเสี่ยงเป็นมะเร็งปอด มักรู้สึกกังวลว่าทำไมกว่าจะได้ผลตรวจแน่ชัด และเริ่มรักษาจึงใช้เวลานาน? ความจริงแล้วกระบวนการวินิจฉัยโรคมะเร็งปอดค่อนข้างซับซ้อน เพราะแพทย์จำเป็นต้องเก็บข้อมูลให้ละเอียดที่สุดเพื่อเลือกแนวทางรักษาที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย
ขั้นตอนการวินิจฉัยมะเร็งปอด
1. การตรวจภาพรังสี (CT scan, X-ray)
- ใช้ตรวจหาตำแหน่งและลักษณะก้อน
- แต่ยังไม่สามารถยืนยันได้ว่าเป็นมะเร็งชนิดใด
- อาจทำโดยการส่องกล้องปอดหรือเจาะผ่านผนังทรวงอก
- ผลตรวจต้องส่งไปที่ห้องพยาธิวิทยา เพื่อดูเซลล์อย่างละเอียด
3. การตรวจเพิ่มเติมทางห้องปฏิบัติการ
- หลังยืนยันว่าเป็นมะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็ก (NSCLC)
- แพทย์มักตรวจเลือดหรือชิ้นเนื้อเพิ่มเติมเพื่อหาความผิดปกติของยีน เช่น EGFR, ALK, ROS1, PD-L1
- ข้อมูลเหล่านี้จะช่วยเลือกวิธีการรักษา เช่น ยามุ่งเป้า (Targeted Therapy) หรือยาภูมิคุ้มกัน (Immunotherapy)
ขั้นตอนเหล่านี้ใช้เวลาหลายวันถึงหลายสัปดาห์ จึงทำให้ผู้ป่วยรู้สึกว่าการรักษาล่าช้า แต่จริง ๆ แล้วเป็นการเก็บข้อมูลเพื่อให้ได้แนวทางการรักษาที่แม่นยำที่สุด
ทำไมต้องรอผลตรวจให้ครบก่อนเริ่มรักษา?
เพราะการรักษามะเร็งไม่มีสูตรสำเร็จที่เหมือนกันทุกคน
- ถ้าเริ่มรักษาโดยไม่รู้ข้อมูลทั้งหมด อาจใช้ยาที่ไม่ตรงกับชนิดของมะเร็ง
- ผลคือไม่เพียงแต่ไม่คุมโรค แต่ยังอาจเสียเวลาและเพิ่มผลข้างเคียงโดยไม่จำเป็น
ผู้ป่วยควรทำอย่างไรระหว่างรอ?
1.ไปตามนัดทุกครั้ง เพื่อให้ได้ผลตรวจและคำอธิบายจากแพทย์โดยตรง
2. จดคำถามไว้ล่วงหน้า เช่น
- มะเร็งของเราอยู่ระยะไหน?
- เหมาะกับการรักษาแบบใด?
- จะเริ่มการรักษาได้เมื่อไหร่?
- ถ้ามีการกลายพันธุ์ของยีน ควรใช้ยามุ่งเป้าหรือไม่?
3. ดูแลสุขภาพร่างกายให้พร้อม เช่น รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ พักผ่อนให้เพียงพอ และเลี่ยงการสูบบุหรี่
4. หากรู้สึกว่ารอนานเกินไป สามารถขอ Second opinion หรือปรึกษาแพทย์ที่โรงพยาบาลเฉพาะทางมะเร็ง เพื่อยืนยันแนวทางการรักษา
การตรวจวินิจฉัยมะเร็งปอดใช้เวลานานไม่ใช่เพราะความล่าช้า แต่เป็นเพราะแพทย์ต้องการข้อมูลที่ครบถ้วนที่สุด ทั้งชนิดของมะเร็ง ระยะของโรค และความผิดปกติของยีน เพื่อเลือกการรักษาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วย การสื่อสารกับแพทย์และการเตรียมตัวของผู้ป่วยเองจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้การรักษามีประสิทธิภาพและตรงเป้าหมายมากที่สุด
