แนวทางรักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวระยะแรก
โดย นพ. วิทวัส จันทร์ดำเนินพงศ์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านอายุรกรรมโรคเลือด
การรักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวในระยะแรก มีเป้าหมายหลักในการควบคุมโรคและป้องกันการลุกลามของเซลล์มะเร็งไปยังอวัยวะอื่น ๆ โดยวิธีการรักษาที่เลือกใช้นั้นจะขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็งเม็ดเลือดขาว ระยะของโรค และสุขภาพทั่วไปของผู้ป่วย การรักษาหลักที่ใช้สำหรับมะเร็งเม็ดเลือดขาวในระยะแรกประกอบด้วย:
1. เคมีบำบัด (Chemotherapy)
เคมีบำบัดเป็นวิธีการรักษาหลักสำหรับมะเร็งเม็ดเลือดขาวในระยะแรก โดยเคมีบำบัดจะใช้ยาเคมีที่มีฤทธิ์ทำลายเซลล์มะเร็งทั่วร่างกาย ยาเคมีบำบัดสามารถให้ผ่านทางหลอดเลือดดำหรือรับประทานในรูปแบบยาเม็ด
- Induction Therapy:
ขั้นตอนแรกของการรักษานี้มีเป้าหมายเพื่อทำลายเซลล์มะเร็งเม็ดเลือดขาวให้มากที่สุดและนำโรคเข้าสู่ระยะที่ไม่มีอาการ (remission) การรักษาในขั้นตอนนี้มักใช้เคมีบำบัดเข้มข้นเพื่อกำจัดเซลล์มะเร็งในระบบเลือดและไขกระดูก
- Consolidation Therapy:
หลังจากการทำ Induction Therapy จะมีการใช้ Consolidation Therapy เพื่อลดความเสี่ยงของการกลับมาของโรค โดยการรักษาในขั้นตอนนี้จะมีการให้เคมีบำบัดเพิ่มเติมหรือการปลูกถ่ายไขกระดูกเพื่อกำจัดเซลล์มะเร็งที่อาจหลงเหลืออยู่
2. การปลูกถ่ายไขกระดูก (Bone Marrow Transplantation)
การปลูกถ่ายไขกระดูกเป็นอีกหนึ่งวิธีการรักษาที่ใช้ในผู้ป่วยบางรายในระยะแรก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่มีปัจจัยเสี่ยงสูงที่โรคจะกลับมาเป็นอีก การปลูกถ่ายไขกระดูกจะมีสองรูปแบบหลัก:
- Autologous Transplantation:
ใช้เซลล์ต้นกำเนิดจากตัวผู้ป่วยเองที่ถูกเก็บไว้และทำความสะอาดจากเซลล์มะเร็งก่อนจะนำกลับเข้าสู่ร่างกาย วิธีนี้มักใช้ในกรณีที่โรคเข้าสู่ระยะ remission แล้ว
- Allogeneic Transplantation:
ใช้เซลล์ต้นกำเนิดจากผู้บริจาคที่เข้ากันได้ ซึ่งเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพสูงในการกำจัดเซลล์มะเร็งเม็ดเลือดขาว และฟื้นฟูระบบเลือดของผู้ป่วย
3. การรักษาด้วยยามุ่งเป้า (Targeted Therapy)
การรักษาด้วยยามุ่งเป้าเป็นการใช้ยาเฉพาะเจาะจงที่มุ่งตรงไปที่โปรตีนหรือยีนที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งเม็ดเลือดขาว การรักษานี้เหมาะสมกับมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดที่มีลักษณะโมเลกุลเฉพาะ
เช่น มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเรื้อรังไมอีโลเจนัส (Chronic Myeloid Leukemia, CML) ซึ่งสามารถใช้ยากลุ่ม Tyrosine Kinase Inhibitors (TKIs) เช่น Imatinib (Gleevec), Dasatinib (Sprycel), และ Nilotinib (Tasigna) เพื่อยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง

4. การรักษาแบบภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy)
การรักษาแบบภูมิคุ้มกันบำบัดใช้เพื่อกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายให้สามารถระบุและทำลายเซลล์มะเร็งได้ วิธีนี้เหมาะสมกับมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟซิติกเรื้อรัง (Chronic Lymphocytic Leukemia, CLL) โดยมีการใช้ Monoclonal Antibodies เช่น Rituximab (Rituxan) และ Obinutuzumab (Gazyva) เพื่อช่วยในการทำลายเซลล์มะเร็ง
5. การดูแลแบบประคับประคอง (Supportive Care)
การดูแลแบบประคับประคองมีบทบาทสำคัญในการจัดการกับผลข้างเคียงจากการรักษาหลัก เช่น การใช้ยาเพื่อควบคุมอาการปวด ยาแก้อาเจียน และยาป้องกันการติดเชื้อ นอกจากนี้ยังมีการสนับสนุนทางจิตใจและอารมณ์ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นระหว่างการรักษา
แนวทางการรักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวในระยะแรกมีความซับซ้อนและครอบคลุม โดยเน้นการทำลายเซลล์มะเร็งและฟื้นฟูระบบเลือดของผู้ป่วย การเลือกใช้วิธีการรักษาต่าง ๆ เช่น เคมีบำบัด การปลูกถ่ายไขกระดูก ยามุ่งเป้า หรือภูมิคุ้มกันบำบัด จะขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็งเม็ดเลือดขาวและลักษณะของผู้ป่วยแต่ละราย เพื่อให้การรักษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
สอบถามและปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เบอร์ติดต่อ 0638166058