ผ่าตัด APR ทางเลือกรักษามะเร็งลำไส้ตรง
Abdominoperineal Resection (APR) คือ การผ่าตัดเอาส่วนของลำไส้ใหญ่ส่วนปลาย (rectum) และทวารหนัก (anus) ออกทั้งหมด รวมถึงเนื้อเยื่อและกล้ามเนื้อรอบทวารหนัก เพื่อลดหรือกำจัดเซลล์มะเร็งที่ลุกลามในบริเวณดังกล่าว หลังการผ่าตัด ผู้ป่วยจะต้องมีการเปิดรูหน้าท้องเพื่อทำทางเดินอุจจาระใหม่ ซึ่งเรียกว่า colostomy สำหรับขับถ่ายของเสียออกจากร่างกาย
วัตถุประสงค์ของการทำ APR ในการรักษามะเร็ง
การผ่าตัด APR มักใช้ในการรักษามะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรง (Colorectal Cancer) โดยเฉพาะในกรณีที่มะเร็งอยู่ในตำแหน่งต่ำมากของลำไส้ตรง ใกล้กับทวารหนัก จนไม่สามารถผ่าตัดแบบสงวนทวารหนักไว้ได้
ขั้นตอนการผ่าตัด Abdominoperineal Resection
- การผ่าตัดทางหน้าท้อง (Abdominal Phase):
- แพทย์จะผ่าตัดเอาส่วนของลำไส้ใหญ่ส่วนปลายและลำไส้ตรงออก
- ตัดหลอดเลือดและต่อมน้ำเหลืองที่เกี่ยวข้องเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง
- การผ่าตัดทางฝีเย็บ (Perineal Phase):
- ผ่าตัดเอาทวารหนักและกล้ามเนื้อรอบทวารหนักออกทั้งหมด
- การทำ Colostomy:
- เปิดรูที่หน้าท้องเพื่อต่อปลายลำไส้ใหญ่กับถุงเก็บอุจจาระ (stoma) ให้ผู้ป่วยขับถ่ายผ่านถุงนี้ถาวร
ข้อบ่งชี้ในการทำ APR
- มะเร็งลำไส้ตรงที่อยู่ใกล้ทวารหนักและไม่สามารถสงวนทวารหนักไว้ได้
- มะเร็งที่ลุกลามไปถึงกล้ามเนื้อหูรูดหรือเนื้อเยื่อรอบทวารหนัก
- มะเร็งที่มีความเสี่ยงสูงในการกลับมาเป็นซ้ำหากไม่ตัดออกทั้งหมด
ข้อดีของการทำ APR
- กำจัดเซลล์มะเร็งได้อย่างสมบูรณ์ในกรณีที่มะเร็งลุกลาม
- ลดความเสี่ยงของการกลับมาเป็นซ้ำของมะเร็ง
ข้อจำกัดและผลข้างเคียง
- ต้องใช้ถุงเก็บอุจจาระถาวร (Permanent Colostomy)
- อาจมีภาวะแทรกซ้อน เช่น ติดเชื้อ บริเวณแผลผ่าตัดหรือ Stoma
- มีผลต่อสภาพจิตใจและคุณภาพชีวิตจากการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย
การดูแลหลังการผ่าตัด APR
- การดูแล Stoma: ฝึกการดูแลและทำความสะอาดถุงเก็บอุจจาระ
- การฟื้นฟูร่างกาย: บำบัดทางกายภาพและการรับประทานอาหารที่เหมาะสม
- การดูแลด้านจิตใจ: ให้คำปรึกษาและสนับสนุนด้านจิตใจเพื่อลดความเครียดและปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย
Abdominoperineal Resection (APR) เป็นการผ่าตัดที่สำคัญสำหรับการรักษามะเร็งลำไส้ตรงระยะลุกลาม โดยเน้นการกำจัดเซลล์มะเร็งให้หมดจด แม้ว่าจะต้องใช้ถุงเก็บอุจจาระถาวร แต่เป็นวิธีการที่ช่วยลดความเสี่ยงของการกลับมาเป็นซ้ำและเพิ่มโอกาสในการหายขาดจากโรคมะเร็ง
