การใส่พอร์ตให้ยาเคมีบำบัด ช่วยอย่างไร?
การใส่พอร์ต (port) สำหรับการให้ยาในกรณีที่หาเส้นเพื่อให้ยาเคมีบำบัดไม่ได้เป็นวิธีที่ช่วยให้การให้ยาเป็นไปอย่างสะดวกและปลอดภัยมากขึ้น นี่คือคำแนะนำและข้อบ่งชี้ในการใส่พอร์ต:
คำแนะนำในการใส่พอร์ต
- ควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทาง – หากพบว่าการหาเส้นเพื่อให้ยาเคมีบำบัดทำได้ยาก แพทย์อาจแนะนำให้ใส่พอร์ตเพื่อการให้ยาอย่างต่อเนื่องและสะดวก
- เลือกพอร์ตที่เหมาะสม – มีหลายประเภทของพอร์ต แพทย์จะเลือกประเภทที่เหมาะกับการรักษาของผู้ป่วย เช่น พอร์ตสำหรับการให้ยาเคมีบำบัดระยะยาว
- เตรียมตัวก่อนการผ่าตัดใส่พอร์ต – ผู้ป่วยอาจต้องงดน้ำงดอาหารตามคำแนะนำของแพทย์ก่อนเข้ารับการผ่าตัดใส่พอร์ต
- การดูแลหลังการใส่พอร์ต – หลังจากใส่พอร์ตแล้ว ผู้ป่วยควรดูแลบาดแผลตามที่แพทย์แนะนำ หลีกเลี่ยงการยกของหนักและควรระมัดระวังไม่ให้พอร์ตเคลื่อน
ข้อบ่งชี้ในการใส่พอร์ต
- หาเส้นเพื่อให้ยาเคมีบำบัดไม่ได้หรือยากลำบาก – หากผู้ป่วยมีปัญหาในการหาเส้นเลือดเพื่อให้ยา พอร์ตจะช่วยให้สามารถให้ยาได้ง่ายขึ้น
- ต้องให้ยาเคมีบำบัดเป็นเวลานาน – หากผู้ป่วยต้องรับยาเคมีบำบัดหรือการรักษาทางหลอดเลือดเป็นเวลานาน การใส่พอร์ตจะลดความเจ็บปวดจากการเจาะเส้นเลือดซ้ำๆ
- จำเป็นต้องให้ยาที่ระคายเคืองต่อหลอดเลือด – ยาเคมีบำบัดบางชนิดอาจระคายเคืองต่อหลอดเลือด การใช้พอร์ตช่วยป้องกันหลอดเลือดจากความเสียหาย
- ต้องการให้เลือดหรือสารน้ำ – ในบางกรณีผู้ป่วยที่ต้องรับการให้เลือดหรือสารน้ำบ่อยๆ ก็สามารถใช้พอร์ตได้เช่นกัน
- ต้องทำการตรวจเลือดบ่อยครั้ง – พอร์ตสามารถใช้ในการเจาะเลือดเพื่อตรวจเช็กค่าต่างๆ ในเลือดได้
การใส่พอร์ตเป็นทางเลือกที่ช่วยลดปัญหาในการรักษาและทำให้ผู้ป่วยได้รับการดูแลอย่างมีประสิทธิภาพ
Port A (หรือที่เรียกว่า port-a-cath)
คือ อุปกรณ์ที่ใช้ในการให้ยาและของเหลวผ่านทางหลอดเลือดโดยไม่ต้องเจาะเส้นเลือดบ่อยครั้ง อุปกรณ์นี้ประกอบด้วย 2 ส่วนหลัก คือ:
- พอร์ต – ส่วนนี้เป็นแผ่นเล็กๆ ทำจากโลหะหรือซิลิโคนที่อยู่ใต้ผิวหนัง ปกติจะฝังอยู่บริเวณหน้าอกหรือแขน
- สายคาทิเตอร์ (catheter) – สายนี้เชื่อมต่อพอร์ตเข้ากับหลอดเลือดใหญ่ (หลอดเลือดดำ) ทำให้สามารถส่งยาเข้าสู่ร่างกายได้โดยตรง
การใช้งานของ Port A
- ให้ยาเคมีบำบัด – Port A นิยมใช้ในการให้ยาเคมีบำบัด เนื่องจากยาจะถูกส่งตรงไปยังหลอดเลือดใหญ่ ลดความเสี่ยงของการทำลายเส้นเลือดเล็ก
- การให้ของเหลวและสารอาหาร – นอกจากยาเคมีบำบัดแล้ว Port A ยังใช้ในการให้สารน้ำหรือสารอาหารทางหลอดเลือดได้
- การตรวจเลือด – ผู้ป่วยที่มี Port A สามารถใช้สำหรับการเจาะเลือดเพื่อตรวจสอบค่าต่างๆ ในเลือดได้โดยไม่ต้องเจาะเส้นเลือดใหม่ทุกครั้ง
ประโยชน์ของ Port A
- ลดความเจ็บปวดจากการเจาะเส้นเลือดบ่อยๆ
- ลดการระคายเคืองของหลอดเลือดจากการใช้ยาที่อาจทำลายผนังหลอดเลือด
- ช่วยให้การให้ยาและการรักษาอื่นๆ เป็นไปอย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ
Port A ถูกใช้ในผู้ป่วยที่ต้องได้รับการรักษาด้วยยาหรือสารน้ำเป็นเวลานาน เช่น ผู้ป่วยมะเร็งที่ต้องได้รับยาเคมีบำบัด