รักษามะเร็งปลายไส้ทวารไม่ต้องเปิดรูได้ไหม
ผู้ป่วยจำนวนไม่น้อยกังวลเรื่องการเปิดรูทวาร หรือ colostomy เมื่อต้องรักษามะเร็งปลายไส้ทวาร ซึ่งเป็นบริเวณท่อทางออกของอุจจาระ เนื่องจากจะกระทบต่อคุณภาพชีวิตและความมั่นใจ แต่ในปัจจุบันแนวทางรักษามะเร็งตำแหน่งนี้ได้พัฒนาไปมาก โดยมีโอกาสสูงที่จะไม่ต้องผ่าตัดเปิดรูเลย
แนวทางการรักษามาตรฐาน: ไม่ต้องเปิดรูทวาร
1. ฉายรังสีร่วมกับเคมีบำบัด (Chemoradiotherapy)
นี่คือแนวทางหลักที่แพทย์ทั่วโลกใช้ในการรักษามะเร็งทวารหนัก ซึ่งมีประสิทธิภาพสูงและสามารถรักษาได้โดยไม่ต้องผ่าตัดในระยะเริ่มต้นถึงกลาง
หลักการรักษา:
- ใช้รังสีรักษากำจัดเซลล์มะเร็ง
- ให้ยาเคมีบำบัด เช่น 5-FU และ Mitomycin C
- ระยะเวลารักษาประมาณ 5–6 สัปดาห์
- ผู้ป่วยยังสามารถขับถ่ายทางทวารหนักได้ตามปกติ
2. ติดตามผลหลังรักษา (Wait and Watch)
หลังการรักษาด้วยรังสีและเคมีบำบัด แพทย์จะติดตามผลทุก 3–6 เดือน เช่น MRI หรือ PET/CT เพื่อดูว่าก้อนมะเร็งหายขาดหรือไม่ หากก้อนหายและไม่มีอาการกลับมา แพทย์จะไม่แนะนำให้ผ่าตัดใด ๆ เพิ่มเติม
กรณีที่ต้องเปิดรูทวาร
หากมะเร็งไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยรังสีและเคมีบำบัด หรือกลับมาอีกหลังจากรักษา อาจต้องพิจารณาการผ่าตัด Abdominoperineal Resection (APR) ซึ่งจะต้องเปิดรูทวารถาวร โดยแพทย์จะตัดลำไส้ส่วนปลายและทวารหนักออก และเปิดรูที่หน้าท้องเพื่อขับถ่าย
ปัจจัยที่ช่วยหลีกเลี่ยงการเปิดรู
- ก้อนมะเร็งมีขนาดเล็กกว่า 5 ซม.
- ยังไม่ลุกลามไปต่อมน้ำเหลืองหรืออวัยวะอื่น
- สุขภาพร่างกายผู้ป่วยแข็งแรง
- ตำแหน่งของมะเร็งไม่ลึกถึงกล้ามเนื้อรอบทวาร
คำแนะนำจากแพทย์
- ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์เฉพาะทางด้านศัลยกรรมลำไส้ใหญ่–ทวารหนัก หรือแพทย์มะเร็งวิทยา
- หากแพทย์แนะนำให้เปิดรู ควรสอบถามทางเลือกเพิ่มเติมหรือขอความเห็นที่สอง (Second Opinion)
- การเลือกโรงพยาบาลที่มีทีมสหสาขาวิชาชีพครบ อาจช่วยให้สามารถรักษาได้โดยไม่ต้องผ่าตัดในบางราย
ไม่ต้องเปิดรูทวาร = ทำได้ในหลายกรณี
มะเร็งปลายไส้ทวารสามารถรักษาโดยไม่ต้องเปิดรูทวารได้ โดยเฉพาะหากตรวจพบในระยะต้นหรือกลาง และได้รับการรักษาอย่างเหมาะสม การฉายรังสีร่วมกับเคมีบำบัดเป็นแนวทางมาตรฐานที่ใช้ได้ผลดี ดังนั้น ผู้ป่วยไม่จำเป็นต้องกลัวการเปิดรูตั้งแต่แรก และควรได้รับข้อมูลอย่างครบถ้วนเพื่อวางแผนรักษาได้ตรงจุด
